Chương 3 này sẽ nói về các dòng lệnh cơ bản trong mọi bản phối Linux.
Một khi bạn đã cài đặt xong Linux, bạn có thể bắt đầu làm việc ngay lập tức. (Để tìm hiểu làm thế cách cài đặt Linux các bạn hãy ôn lại chương 1 và chương 2 ). Phân phối Linux hiện nay rất nhiều người dùng thân thiện và tàu với các công cụ cần thiết cài đặt sẵn.
Người ta vẫn nên tìm hiểu một số lệnh cơ bản để có được hương vị thực sự của Linux. Đây là nơi mà Linux trội từ các hệ điều hành khác. Bạn có thể thực hiện hầu hết các nhiệm vụ từ dòng lệnh mà bạn sử dụng một số công cụ GUI. Điểm cộng thêm là sự gia tăng về tốc độ mà bạn có được. Và, có một số nhiệm vụ cần phải được thực hiện trên các lệnh line- vậy ta nên biết những điều cơ bản.
Một số thuật ngữ cơ bản Linux:
Shell: Một shell là một chương trình có đầu vào văn bản từ bàn phím và đưa nó cho các hệ điều hành. Nó hoạt động như một giao diện giữa các ngón tay của bạn và hệ điều hành.
Terminal: Các thiết bị đầu cuối (chính xác mô phỏng thiết bị) là một chương trình cho phép bạn tương tác với vỏ. Chương trình này được cài sẵn với hầu hết các phân phối (mặc dù nó có thể có các biến thể như gnome-terminal, konsole, thuật ngữ vv).
Kernel: Kernel, chỉ cần đặt, hoạt động như một giao diện giữa phần mềm và phần cứng. Linux là về cơ bản chỉ là những Kernel. Các hệ điều hành hoàn chỉnh bao gồm một kernel và một loạt các phần mềm khác. Khi Linux của bạn đang được sử dụng phổ biến hơn so với GNU Linux, tôi sẽ được sử dụng Kernel.
Một số lệnh cơ bản trong Command Line:
Dưới đây là danh sách một số lệnh thường được sử dụng nhất trong Linux để thực hiện một số nhiệm vụ phổ biến nhất. Một khi thực hành tốt thì bạn sẽ có các lệnh này trên tay bất cứ khi nào bạn cần. Vì vậy, Hãy in trang này, hoặc viết chúng xuống một nơi nào đó.
ls: lệnh này sẽ hiển thị danh sách các tập tin và thư mục có trong thư mục hiện hành. Bất cứ khi nào bạn mở thiết bị đầu cuối của bạn, đó là trong thư mục chính của bạn. Gõ "ls" và bạn sẽ thấy nội dung của thư mục nhà của bạn. Để xác minh, kiểm tra thư mục nhà của bạn trong một trình quản lý tập tin.
cd: lệnh này thay đổi thư mục làm việc của bạn.
Chọn một tên thư mục mà bạn đã thấy trước đó. Ví dụ như thư mục ''Downloads" chẳng hạn,chỉ cần gõ "cd Downloads" thì bạn đang ở ngay trong thư mục "Downloads". Để kiểm tra, mở trình quản lý file (File manager) của bạn. Mở thư mục "Downloads" sau đó hấp chuột phải và tạo một tài liệu rỗng bất kì. Khi bạn đã gõ''cd Dowloads'' thì hãy gõ "ls" và bạn có thể nhìn thấy ngay tên của tài liệu đó. Gõ "cd ..." để quay lại các thư mục làm việc trước đó.
rm: Câu lệnh này dùng để loại bỏ các tập tin hoặc thư mục. Đầu tiên đóng terminal (gõ "exit") và mở lại. Gõ "cd Downloads" và sau đó "ls" như ở trên. Bây giờ gõ "rm "thì bạn có thể thấy trong quản lý tập tin của bạn các tài liệu mà bạn vừa tạo đã biến mất. Hãy nhớ rằng lệnh này xóa file vĩnh viễn. Không hề có thùng rác. Để loại bỏ các thư mục, gõ "rm -r ".Ngoài ra bạn còn có thể gõ lệnh ''rm * .đuôi file'' để xóa tất cả tập tin có phần mở rộng mà mình đã chọn. Ví dụ gõ "rm * .jpg" bạn sẽ loại bỏ tất cả các tập tin với có đuôi là '.jpg'
cp: lệnh này file hoặc thư mục bản sao từ một thư mục khác.Gõ "cp -r tên thư mục chứa thư mục sao chép /" .Ví dụ "cp -r Downloads
mv: lệnh này di chuyển các tập tin hoặc thư mục giữa các thư mục. Tạo một file mới trong thư mục nhà của bạn. Gõ vào Terminal của bạn "mv Documents /". Các tập tin đã được chuyển đến thư mục Documents. Bạn có thể kiểm tra bằng cách gõ "cd Documents" và sau đó "ls".
mkdir: Câu lệnh này sẽ tạo ra một thư mục mới trong thư mục làm việc hiện tại của bạn. Gõ "mkdir " trong Terminal của bạn. Gõ "ls" và bạn sẽ thấy những "công cụ" thư mục đó.
clear: Câu lệnh này sẽ xóa những gì bạn đã gõ trong Terminal của bạn. Chỉ cần gõ một số công cụ ngẫu nhiên trong Terminal của bạn. Và sau đó gõ "clear". Terminal sẽ được dọn sạch sẽ.
Một số Công cụ lệnh trong Command Line :
cal: Lệnh này sẽ hiển thị lịch trên màn hình Terminal của bạn.
Nano: Nó là một trình soạn thảo văn bản dòng lệnh. Chỉ cần gõ "nano " và nó sẽ mở ra một cửa sổ. Ở đây bạn có thể gõ một số công cụ ngẫu nhiên và bấm "Ctrl-x" (Giữ phím Ctrl và bấm x) để đóng cửa sổ. Bây giờ, nếu bạn ls 'ở đây, bạn có thể xem tập tin mới được tạo ra.
Cat: Cat có thể được sử dụng để hiển thị nội dung của tập tin vào cửa sổ terminal. Gõ "cat " và bạn sẽ thấy nội dung của tập tin.
Man: Sử dụng công cụ này, bạn có thể xem trang hướng dẫn của tất cả các lệnh tôi đã viết trước đây. Để thử, hãy gõ "Man" và bạn sẽ thấy trang hướng dẫn của "cal" và hướng dẫn sử dụng.
sudo: sudo là một công cụ cung cấp cho bạn quyền sử dụng siêu cho một lệnh cụ thể. Điều này có thể hữu ích khi sử dụng một số công cụ đặc quyền hay tập tin ví dụ như để cập nhật hệ thống của bạn chẳng hạn
Có khoảng hơn trăm nhiều lệnh và công cụ mà có thể làm cho công việc của bạn dễ dàng hơn, nhưng đây là những lệnh được nhiều người sử dụng nhất. Cách tốt nhất để bạn học tốt hơn ở các lệnh này là để sử dụng chúng nhiều lần nữa, ngay cả khi bạn không cảm thấy thích nó.